De McMurdo Dry Valleys, gelegen in Victoria Land, trotseren alle clichés over Antarctica. Geen eindeloze ijsvlakten hier, maar valleien met amper sneeuw, een rotsachtige bodem en een droogtegraad vergelijkbaar met de Atacama. Vocht? Weggeblazen. Neerslag? Minder dan 100 mm per jaar, meestal in de vorm van verdwaalde sneeuwvlokken. Volgens sommige bronnen zouden bepaalde zones al miljoenen jaren geen regen meer gezien hebben!
De schuldigen: razende winden en bergen die alles blokkeren!
Twee fenomenen verklaren deze extreme droogte. Ten eerste de Katabatische winden: ijzige rukwinden die snelheden halen tot 320 km/u, en van de bergflanken razen waardoor de sneeuw verdampt nog voor die de grond raakt. Daarnaast zorgt een regen-schaduw-effect door de Trans-antarctische bergketen ervoor dat vochtige lucht van de oceaan wordt tegengehouden. Het resultaat: een quasi steriel gebied van 4 800 km², dat al miljoenen jaren geen druppel regen meer heeft gehad.
Friis Hills: de meest steriele plek ter wereld?
De Friis Hills, in het hart van de Dry Valleys, zijn zo mogelijk nóg extremer. Volgens een Nieuw-Zeelandse studie zouden ze al 14 tot 20 miljoen jaar nagenoeg onveranderd zijn gebleven, meldt wodnesprawy.pl. Het is er droog, koud, blootgesteld aan harde wind – en vooral leeg. Bodemstalen tonen geen enkel spoor van microbiologisch leven aan. Een bijna uniek geval op aarde!
Maar het leven vindt toch een weg… elders
Onder de bevroren zoutmeren hebben anaërobe bacteriën onverwachte overlevingsstrategieën ontwikkeld: ze metaboliseren ijzer en zwavel, zonder licht of zuurstof. Juist dat maakt de Dry Valleys zo fascinerend voor astrobiologen: ze vormen een openluchtlaboratorium om de grenzen van leven te bestuderen – hier én op Mars.
Een beschermd heiligdom
De regio is erkend als beschermd gebied (ASMA-2) en wordt streng bewaakt! De bodem is er sinds millennia onaangeroerd gebleven. Alsof de tijd er letterlijk heeft stilgestaan.
