Texel is het grootste en een van de leukste waddeneilanden. Het is een bestemming waar je het hele jaar terecht kan want het heeft de meeste zonuren van Nederland. Nergens in het land zijn er zoveel verschillende landschappen te zien als hier, van enorme duinen, tot kleurrijke bloemenvelden, bos, uitgestrekte stranden, de wadden, akkers en weiden en uiteraard polders. ‘De overkant’ is een begrip, een knipoog naar de gapende kloof met het vasteland, want eilanders zijn nu eenmaal een volkje apart met een uitgesproken vrijheidsgevoel. En dat is zeker een van de vele charmes van dit eiland. Maar het is de natuur die er écht de kroon spant.
1. Zeven dorpen, zeven verhalen
2. Gastronomie, creatief met plaatselijke producten
3. De waddenzee, het beroemdste getijdengebied ter wereld.
5. Ecomare: de Texelse natuur in een notendop
7. De vuurtoren, hét herkenningspunt
8. Het schipbreuk-en juttersmuseum Flora, Schatteneiland verbleekt erbij
Zeven dorpen, zeven verhalen
En die wonen in 7 dorpen: Den Burg, Den Hoorn, De Koog, De Cocksdorp, Oosterend, De Waal en Oudeschild. Ze hebben elk hun eigen karakter.
Den Burg, de hoofdstad van Texel
In de hoofdstad van Texel, woont bijna de helft van de Texelaars. Als je wil shoppen is this the place to be. Je vindt er de meeste winkels en restaurants en ook de enige bioscoop van het eiland. Aan goeie eetadresjes geen gebrek. Wat opvalt is dat er enorm veel met plaatselijke produkten wordt gewerkt en dat de meeste chefs er heel creatief mee bezig zijn. In juli en augustus is er elke woensdag een leuke zomermarkt, telkens met een ander thema.
Den Hoorn, een dorp van en voor kunstenaars
Den Hoorn, het meest zuidelijke dorp, zie je al liggen vanop de veerboot. Het 15de eeuwse witte kerkje is het meest gefotografeerde gebouw. Vreemd genoeg ligt het net buiten het stadje. Het is een kunstenaarsdorp en dat merk je meteen, er zijn verschillende kunstgalerijen en het is de enige plek waar je naar het theater kan. Ook voor foodies is het een hotspot, een van de restaurants, Bij Jef, heeft zelfs een Michelin ster in de wacht gesleept. In de lente kan je de bloemenvelden, vooral narcissen en tulpen, vanuit dit dorp ontdekken. En voor kinderen is de Bonte Belevenis ontzettend leuk, ze kunnen er kaarsen, zeep en zelfs brood maken, de ideale escape voor een regenachtig dagje.
De Koog, een gezellige badplaats
Alleen wat zandduinen scheiden De Koog van de zee, het ligt aan een enorm breed strand en grenst aan het Nationale Park Duinen en het natuurgebied De Nederlanden, dus voor heerlijke natuurwandelingen zit je hier perfect. Een bruisende gezelligheid onderscheidt het meteen van de andere meer intieme dorpjes. Oostduinkerke, maar dan in zakformaat. We flaneren er door de Dorpstraat langs ijssalons, kleurrijke souvenirwinkels en gezellige terrasjes. Je kan de hele wereld proeven in één enkele straat. In De Koog worden vaak muziekfestivals georganiseerd en het uitgaansleven is er net iets levendiger dan in de zes zusterdorpen.
De Cocksdorp, de perfecte uitvalbasis
De Cocksdorp is klein met typische huisjes, erg rustig en gezellig. Een perfecte uitvalbasis als je het hele eiland wil ontdekken. De Krim, het grootste vakantiepark van de Waddeneilanden, ligt er vlak naast. Er is ook een luchtvaart-en oorlogsmuseum. De Cocksdorp is het meest recente dorp van Texel en werd genoemd naar een Antwerpse reder. Hét symbool van het eiland, de vuurtoren, ligt vlakbij. En omdat de Noordzee en de Waddenzee mekaar hier raken, is het een toevluchtsoord voor vele vogels.
De Waal, woonplaats van de Sommeltjes
Dit dorpje dat ooit aan zee lag, vind je nu in het midden van het eiland, waardoor het er erg rustig is. De Waal is het kleinste dorp van Texel en nog bijzonder authentiek met charmante huizen, oude boerderijen én een cultuurhistorisch museum. Aan de kerk zie je beelden van de Sommeltjes, kleine aardmannetjes die volgens een legende op een oude grafheuvel, de Sommeltjesberg, leefden en dansten tijdens volle maan. Het bekendste muziekfestival van Texel, Sommeltjespop, heeft er zijn naam aan ontleend. En er is zelfs een Sommeltjeswandelweg. En als je helemaal in de ban bent van deze dansende trollen kan je ze ook mee naar huis nemen in de vorm van kaarsen.
Oosterend, een oud vissersdorp
Oosterend wordt wel eens het mooiste dorp van Texel genoemd, een echt oud vissersdorp zoals vroeger waar nog steeds veel vissers wonen. Het ligt dichtbij de Waddenzee. Maar de haven die er vroeger was is verhuisd naar Oudeschild. Het piepkleine dorpje heeft 3 kerken, vroeger zelfs 7, voor amper 1200 inwoners. Als je wil hiken zit je hier goed want vanuit Oosterend vertrekken een aantal mooie wandelroutes.
Oudeschild, thuishaven van de vissersvloot
Oudeschild is het enige dorp dat pal aan zee ligt, het is dus de thuishaven van de Texelse vissersvloot. Er liggen nog tientallen kotters. Het dorp bestaat al sinds de 17de eeuw en was een belangrijke haven voor de VOC schepen. Je zou het niet meteen zeggen, maar Oudeschild was het startpunt van vele belangrijke ontdekkings- en handelsreizen. Die hele geschiedenis vind je in het Kaap Skil museum, waar het Texelse maritieme verleden uit de doeken wordt gedaan en je ook alles te weten komt over jutters. En vermits het een vissershaven is kan je hier overal uitstekende en zeer verse vis eten.
Gastronomie, creatief met plaatselijke producten
Maar een eiland kan natuurlijk niet zonder vis. Leuk is om bij hoog water mee te varen op een kotter door de Waddenzee. Zo kan je meteen zien hoe garnalen worden gevangen. Ze worden op de boot gekookt. Verser kan je ze nergens eten. Er komen ook behoorlijk wat Nederlandse mosselen uit de Waddenzee.
Een pure en eerlijke keuken
Texel had net zoals de rest van Nederland een typische, vrij eenvoudige keuken, maar daar komt steeds meer verandering in. Met een boel creatieve chefs heeft gastronomie met een grote G ook op Texel zijn intrede gedaan. ‘Bij Jef’ heeft zelfs een Michelin ster in de wacht gesleept. Ook Brasserie Rebecca in De Waal is een uitstekend gastronomisch restaurant. Maar zelfs in de reguliere eettenten kan je hier, zonder al te veel poespas, een pure, eerlijke en vooral lekkere keuken ontdekken.
De waddenzee, het beroemdste getijdengebied ter wereld.
Bij eb loopt ze voor meer dan de helft leeg: 1140 miljard liter en dat tweemaal per dag. Bij laag water kan je wadlopen, iets wat uniek is in de wereld en razend populair. Je kan het best georganiseerd doen met een gids, want het is niet zonder gevaar. Er vertrekken wadlooptochten vanuit Oosterend en De Cocksdorp. De Waddenzee is ook een populaire fly-in voor miljoenen trekvogels die er ieder jaar een broodnodige stop maken op hun tocht naar Afrika.
Wandelen en fietsen
Er zijn dan ook ontzettend veel wandelopties. Dankzij de bloembollenvelden in de lente spatten de kleuren van duizenden narcissen en tulpen je tegemoet, mistige weides met paarden, oneindige duinen en uitgestrekte stranden, er is natuur te over op dit eiland. De Slufter bv. heeft een uniek landschap, het kleurt in de zomer paars en in de herfst rood. In De Geul in het zuiden van Texel vind je de grootste lepelaarskolonie van Nederland, ze houden van de waddenzee want vermits er geen vossen zijn op dit eiland hebben ze niks te vrezen. Omdat er enorm veel voedsel is kan je hier bijna 300 vogelsoorten ontdekken.
Thematische fietsroutes
Met een immens web aan fietspaden is Texel hét fietseiland bij uitstek. Er zijn ook speciale thematische routes uitgedokterd: de tasty tour voor foodies om de lekkere keuken van het eiland te leren kennen. De Geheimenfietsroute voor wie de verborgen kantjes van Texel wil ontdekken. En de Jan Wolkersfietsroute die je in de voetsporen doet treden van deze belangrijke Nederlandse auteur, die werkelijk verzot was op dit eiland.
Ecomare: de Texelse natuur in een notendop
Je wordt er verwelkomd door een wolharige neushoorn, een kolos die in minder geciviliseerde tijden de wadden onveilig maakte. En er zijn nog meer eigenaardige wezens te ontdekken, in een schemerig zaaltje kan je bv. een replica zien van de immense haringkoning die in 2009 op Texel aanspoelde. Maar dé blikvangers in Ecomare zijn de zeehonden en bruinvissen die ongedwongen baantjes trekken in de buitenbassins. Kinderen worden er als een magneet door aangezogen. En van hieruit kan je ook het Duinpark verkennen.
De Dennen, het oudste bos
Een moeilijke opdracht want de grond was veel te nat, maar het lukte. Jammer genoeg was het rendement niet bijzonder groot en het werd al snel een recreatiegebied. Nu zijn er ook loofbomen aangeplant en is het toeristisch gezien een topper. Je kan er wandelen, mountain biken, paardrijden en zelfs barbecuen.
De vuurtoren, hét herkenningspunt
Hij is al meer dan 150 jaar oud en 35 m hoog. Hij is bijzonder geliefd bij fotografen. Maar het loont ook de moeite, als je er wat trappen voor over hebt, om hem eens langs de binnenkant te bekijken, al is het maar voor het prachtige uitzicht op de Waddenzee, die vooral tijdens eb ontzettend mooi is. En op weg naar de top kan je dan meteen het minimuseum bezoeken.
Het schipbreuk-en juttersmuseum Flora, Schatteneiland verbleekt erbij
Die laatsten zijn er altijd geweest op de waddeneilanden.
Er waren tijden dat er elke dag wel iets interessants aanspoelde. Strandjutters zijn de schattenjagers van de Wadden. Een van die schattenjagers is Jan Uitgeest, hij wordt dit jaar tachtig en is zijn hele leven een jutter geweest. Hij opende het eerste en meteen grootste juttersmuseum van de wereld. Schuren vol met een bonte verzameling van voorwerpen die de getijden op het strand hebben geworpen. Sommige zijn volgeladen
tot aan het plafond en elk voorwerp heeft een verhaal. En voor die verhalen moet je ernaartoe.
Ontelbare schatten
Je kan het zo gek niet bedenken of het ligt er: van flessenpost, tot kompassen en jassen, van een lading Adidas schoenen tot een liefdeskistje, alles wat de zee geeft nemen ze mee. Het jutten is een avontuurlijke job op het randje van de illegaliteit. Er werd vaak een oogje dichtgeknepen, want jutters hielden en houden nog steeds het strand schoon. Flora, in de Koog, is een must see, want je leert er ontzettend veel over Texel. En Schatteneiland verbleekt erbij.
